Analiza SWOT dla Wielkopolski
-
Charakterystyka
W Raporcie zaprezentowano analizę SWOT, woj. WLKP. Województwo znajduję się w centralno zachodniej części Polski w sąsiedztwie siedmiu innych województw. Region ten wyróżnia się zróżnicowanym środowiskiem przyrodniczym, rozwojem gospodarczym i ważnymi pamiątkami historycznymi. Znajduję się tutaj również najstarsze miasto w Polsce jest to Kalisz i pierwsza stolica Polski czyli Gniezno. Stolicą WLKP i zarazem jej centrum gospodarczym, naukowym i kulturalnym jest Poznań, jedno z najstarszych i największych miast w Polsce. Województwo Wielkopolskie jest jedną z najbardziej rozwiniętych gospodarczo w Polsce. Charakteryzuje się wysokim wpływem kapitału zagranicznego oraz dużymi nakładami inwestycyjnymi. Obszar woj. pod względem zagospodarowaniem ternem (użytki rolne 65%, lasy 26%). Klimat woj. należy do strefy klimatu umiarkowanego w obszarze wzajemnego przenikania się wpływów morskich i kontynentalnych. Znaczna część Wielkopolski jest uboga w wodę od wielu lat obserwowany jest nie korzystny bilans wodny; opady są poniżej średniej krajowej.
-
Cele i metodologia analizy SWOT
Celem analizy SWOT jest określenie priorytetów w odniesieniu do województwa Wielkopolskiego. Analiza SWOT wskazuje mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia dla rozwoju województwa.
-
Identyfikacja i opis czynników
| Mocne Strony | Słabe Strony |
| Walory Turystyczne | |
| • Duży odsetek obszarów o niskim poziomie degradacji środowiska
• Duży odsetek obszarów chronionych Potencjał przyrodniczy stanowiące bazę dla turystyki • Duże zasoby surowców • Dobry stan przestrzeni rolniczej • Gospodarczy i turystyczny potencjał lasów • Zmniejszanie się emisji zanieczyszczeń |
· Zły stan infrastruktury zabezpieczającej środowisko
· Niewykorzystane zasoby naturalne · Występowanie miejsc degradacji środowiska · Niewystarczające zasoby wodne · Niski stopień lesistości
|
| Zagospodarowanie Turystyczne | |
| • Dobrze rozwinięta i zróżnicowana baza noclegowa
• Dobre zagospodarowanie turystyczne i paraturystyczne regionu • Systematyczna poprawa stanu środowiska przyrodniczego i kulturowego • Wdrażanie koncepcji zrównoważonego rozwoju na obszarach turystycznie atrakcyjnych • Dynamiczny rozwój infrastruktury technicznej i usługowej służącej obsłudze ruchu turystycznego |
• Niski wskaźnik wykorzystania miejsc noclegowych
• Niedostateczne nakłady na rozwój infrastruktury turystycznej • Postępująca degradacja obszarów atrakcyjnych turystycznie np. w subregionie konińskim • Znaczące działania samorządów terytorialnych na rzecz rozwoju turystyki |
| Dostępność komunikacyjna | |
| • główny pas infrastruktury
• komunikacyjnej zachód- wschód (autostrada A2 i trasa kolejowa E30 lotnisko Ławica • Międzynarodowe Targi Poznańskie • rozwój infrastruktury logistycznej • dobre, naturalne warunki rozwoju transportu rzecznego |
• dekapitalizacja części infrastruktury
• nakłady na odtworzenie nie przeciwdziałające dekapitalizacji • dysproporcje w rozmieszczeniu • niewystarczający rozwój komunikacji zbiorowej • niewystarczająca infrastruktura społeczna • bariery dla niepełnosprawnych • niewystarczający rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego |
| Strefa Ekologiczno-Środowiskowa | |
| · Większa świadomość na temat recyklingu
• Rozwój agroturystyki • Produkty ekologiczne, regionalne • Park Narodowy, Parki Krajobrazowe • Obszary Natury 2000 • Duża powierzchnia lasów (np. Puszcza Notecka), • Różne formy ochrony przyrody (Sierakowski • Park Krajobrazowy, rezerwaty, obszary NATURA 2000), • Duża liczba jezior, zbiorników wodnych, rzeka Warta, • Promocja innowacyjnych i ekologicznych paliw, a także promowanie ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów drogowych |
· Niska świadomość zasad funkcjonowania infrastruktury OZE
· Stosunkowo słabe gleby · Deficyt wody dla rolnictwa oraz nieuporządkowana gospodarka wodna · Degradacja środowiska przez turystów · Brak poszanowania dla środowiska |
| Strefa Kulturowa | |
| · Wspieranie inicjatyw kulturowych
· Znaczące dziedzictwo kulturowe – materialne i niematerialne województwa · Szlak Polskich Piastów · Przeprowadzenie wywiadów z ekspertami z dziedziny kultury · Kultury ogółem w ramach zasad horyzontalnych |
· Brak spójnych działań w sferze promocji turystycznej
· Komercjalizacja oferty kulturalnej · Zamykanie placówek edukacyjnych , będących ośrodkami kultury dla dzieci i młodzieży szczególnie na obszarach wiejskich |
| Szanse | Zagrożenia |
| Strefa Technologiczna | |
| • Łatwy dostęp do nowej technologii
• Edukacja z zakresu technologii od najmłodszych lat • Inplementowanie rozwiązań technologicznych w wielu branżach |
· Nieumiejętność korzystania z technologii wśród starszego społeczeństwa
• Niskie średnie zarobki uniemożliwiające zakup produktów technologicznie zaawansowanych |
| Strefa Psychologiczna | |
| • Otwartość społeczeństwa na zmiany
• Przedsiębiorczość Polaków • Budowanie relacji społecznych |
• Nie zawsze chęć do zmiany wynikająca z braku edukacji
• Brak zrozumienia innych kultur • Stereotypy (np. Polak pije, zagorzały katolik) |
| Strefa Społeczno-Demograficzna | |
| • Poprawa postawy obywatelskiej wśród społeczeństwa
• Napływ taniej siły roboczej z krajów wschodnich |
• Starzenie się społeczeństwa (wzrost wskaźnika obciążenia demograficznego, problemy ZUS)
• Napływ dużej ilości osób z krajów wschodnich co może powodować konflikty na podłożu etnicznym |
| Strefa Polityczna | |
| • Polityka społeczna Unii Europejskiej
• Integracja europejska (otwarcie unijnego systemu edukacji dla młodzieży) • Wysoki poziom nakładów samorządów na cele rozwojowe • Zróżnicowana i dynamiczna gospodarka • Duży potencjał produkcyjny • Duże zaangażowanie kapitału zagranicznego |
· Dysproporcje dochodów samorządów niski poziom PKB poza aglomeracją poznańską
· Niskie tempo wzrostu PKB · Dysproporcje efektywności gospodarki wewnątrz województwa · Niski udział sektorów wysokiej szansy oraz przedsiębiorstw innowacyjnych |
Wnioski oraz wybór strategii i uzasadnienie
Województwo może przyjmować strategię:
- agresywną (maxi – maxi) to znaczy, że analiza wskazuje na przewagę mocnych stron i powiązanych z nimi szans
- konserwatywną (maxi – mini) jeśli przeważają mocne strony i powiązane z nimi zagrożenia
- konkurencyjną (mini – maxi) w tej strategii przeważają słabe strony i powiązane z nimi szanse
- defensywną (mini – mini) to strategia wynikająca z przeważających słabych stron i powiązanych z nimi zagrożeń
Słuszną strategią rozwoju dla województwa Wielkopolskiego byłaby strategia agresywna. Na terenie województwa należy dążyć do rozbudowy infrastruktury technicznej, która pozwoli przedsiębiorcom na ulokowanie inwestycji w Wielkopolsce. Z perspektywy innych regionów wynika, że dla rozwoju ważne są nie tylko inwestycje, ale także budowa odpowiednich warunków aby je rozwijać. Potrzebne jest również rozwijanie nowych innowacji: innowacji w sektorze publicznym, innowacji w sektorach tradycyjnych, innowacji związanych z poprawą jakości życia oraz innowacji społecznych. W obliczu zmian klimatu i wyzwań globalnych, niezbędne jest nadanie strategii odpowiednio pro-środowiskowego charakteru. Wielkopolska ma w tym zakresie olbrzymi potencjał, od zdrowej produkcji rolnej przez „zielone technologie” i związane z nimi badania, po energię odnawialną i jądrową. Należy zwrócić szczególną uwagę na wysoki koszt przemieszczania się autostradami na terenie Wielkopolski, co może być utrudnieniem dla niezamożnych grup społecznych. Obecny jest napływ osób ze wschodu, co może powodować problemy na tle etnicznym, co za tym idzie potrzebna jest edukacja kulturowa i walka ze stereotypami.